Omuzda oluşan hasar ve yırtıkları ertelemeyin !

Omuz yırtıkları neden olur risk faktörleri nelerdir?   Omuz çevresi kas yırtıkları pek çok kişide ve farklı yaş gruplarında sık görülmektedir, yaşlı hastalarda genellikle aşınma/yıpranmaya bağlı görülürken, genç hastalarda genellikle travmalara bağlı yırtıklar oluşmaktadır.   İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı Bölümünden Dr. Hasan Molaali, omuz yırtıklarının sebepleri ve risk faktörleri hakkında bilgiler verirken;  ‘Omuz yırtığı sorununuzu ertelemeyin. Aksi takdirde hasar kronikleşerek omuz hareketlerinde kısıtlamaya ve günlük yaşam aktivitelerinde zorlanmaya neden olur’ diye konuştu.     Omuz yırtığının belirtileri nelerdir? Omuz yırtıklarında en önemli bulgu ağrıdır. Bu ağrı başlangıçta hareketle oluşur, ancak sorun büyüdükçe istirahatte ve gece uykudan uyandıran ağrılar oluşmaya başlar. Ağrıya yırtığın durumuna göre hareket ve güç kaybı da eşlik etmektedir, güç kaybı ağrıya bağlı olabileceği gibi kasın görevini yerine getirememesine bağlı da olabilir. Saç taramak, giyinmek gibi birçok günlük aktiviteler ağrılı ve yapmak zor hale gelmektedir. Ağrı özellikle baş üstü aktivitelerde ( örnek: üst dolaptan tabak almak) ortaya çıkar, hastalar da ağrı duymamak için bu hareketlerden kaçınmaya başlar, bu nedenle zamanla omuzda hareket kısıtlılığı da gelişmektedir.   Risk faktörlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz: -             İleri yaş -             Travmalar (düşme, ağır kaldırma, zorlama gibi) -             Akromion adı verilen kemiğin kası sıkıştırması -             Omuz eklemini oluşturan yapıların zayıflaması ve postür bozukluklarında omuz yırtıkları için yatkınlık oluşmaktadır.   Omuz yırtığı tanısı nasıl konulur? Omuz ağrısıyla başvuran hastanın öncelikle ayrıntılı fizik muayenesi yapılır. Kola doğru yayılan ağrı ve güçsüzlüklerde boyun fıtıklarından ayırımını yapmak gerekir. Röntgen ile kemik ve eklemdeki kireçlenme ve aşınmalar değerlendirilir. Kas yırtığını değerlendirmek için en sık kullandığımız görüntüleme yöntemi manyetik rezonans görüntülemedir (MRG). MRG ile yırtığın yeri ve derecesi, omuzdaki aşınma miktarı ve eklemlerin durumu ayrıntılı olarak değerlendirilebilir.   Nelere dikkat etmek lazım? Yerden tek elle ağır bir cismi kaldırmayın Köpek gezdirirken ani çekme hareketleri omuzda zorlanmaya neden olabilir Silkeleme hareketi omuzu zorlayabilir dikkatli olmak lazım Uzun süre kollarınızı yukarıda tutmanız gereken çamaşır asma, perde asma, yüksek raflardan ağır cisimler indirmekten mümkün olduğunca kaçının Spor yaparken özellikle ağırlıklarla çalışılacaksa öncelikle ısınma ve germe egzersizlerini mutlaka yapmak gerekir.   Omuz kas yırtıklarında tedavi nasıl yapılır? Omuz kas yırtıklarının tedavisinde hastalığın evresine göre birçok farklı tedavi seçeneği uygulanabilir. Tedavi planlanırken hastanın şikâyetlerinin başlangıç süresi, şiddeti, hastanın yaşı, mesleği, yaşam tarzı ve hastanın beklentileri gibi birçok faktör göz önünde bulundurulmalıdır. Omuz hastalıkları ve tedavisinde fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri, düzgün postürün sağlanması, tüm omuz kaslarında fleksibilitenin artırılması ve güçlendirme yapılması, egzersiz reçetesinin her hasta için özel olarak planlanması ve bu egzersizlerin düzgün yapıldığının kontrol edilmesi önem arz etmektedir. Kısmi kas yırtıklarında ilk aşamada istirahat, soğuk uygulama ve non-steroid antinflamatuar ilaçlardan yararlanırız.   Ağrı tedavisinde eklem içi ozon uygulamaları veya ödemin belirgin olduğu durumlarda bazen steroid enjeksiyonları da tercih edilebilmektedir.   PRP tedavisi yani trombositten zengin plazma, kas iskelet sistemi problemlerinde çok popüler bir yöntemdir. Kişinin kendi kanındaki trombosit hücrelerinden elde edilen ürünün besleyici ve onarıcı özellikleri sayesinde hastalıklı dokuya enjekte edilerek yırtığın büyümesini engellemekte ve vücut tarafından tamirine yardımcı olmaktadır.   Kök hücre tedavisi, kemik iliği veya karındaki yağ dokusundan kök hücreler elde edilir. Toplanan kök hücreler özel işlemden geçirilerek çoğaltılır sonrasında hasarlı bölgeye enjekte edilir.   Konservatif tedavilerden fayda görmeyenler ve tam kat kas yırtığı olan hastalar için cerrahi tamir yöntemleri düşünülür.